بیان قابل تامل ابن شهر آشوب ذیل آیه ۴ سوره حجرات

بیان قابل تامل ابن شهر آشوب ذیل آیه ۴ سوره حجرات

گروهی از سفهاى بنى تمیم نزد حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله آمدند و از پشت حجرات با بی‌ادبی ایشان را خطاب قرار دادند و این عمل بی‌ادبانه سبب ناراحتی ایشان گردید و این آیه نازل شد:

«إِنَّ الَّذِينَ يُنَادُونَكَ مِنْ وَرَاءِ الْحُجُرَاتِ أَكْثَرُهُمْ لَا يَعْقِلُونَ؛ به حقیقت مردمی که تو را از پشت حجره‌هایت [بی‌ادبانه] به صدای بلند می‌خوانند اکثرشان مردم بی‌عقل و بی‌شعوری هستند؛ سوره حجرات، آیه چهارم».

مرحوم ابن شهر آشوب در ذیل این آیه چنین می‌نویسد:

«والمنادي هو: الأقرع بن حابس التميمي... فكيف حال من دخل داره؟! وضرب ابنته؟! وغصب ملكه؟!»

«مناداکننده بی‌ادب [در این آیه] اقرع بن حابس تمیمی بود. پس به راستی [اگر صدا زدن حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله پشت حجره اینچنین سبب آزرده شدن ایشان شده است، پس] حال کسانی که بدون اجازه داخل خانه پیغمبر شده و به پاره تن ایشان آسیب وارد کرده و ملکش را غصب کردند، چیست؟!»

مثالب النواصب، تالیف ابن شهر آشوب، جلد ۳، صفحه ۲۷۳-۲۷۴، چاپ دار الرضا نجف

اولین چیزی که خداوند خلق کرد

اولین چیزی که خداوند خلق کرد

احمد بن محمد السیاری رضوان الله علیه از یکی از ائمه معصومین علیهم السلام روایت کرده است که فرمودند:

أحمد بن نضر ، رواة عن « ... » 1 : إنّ أول شيء خلق الله القلم فقال له : أكتب . قال : وما أكتب ؟ قال : وإنه في أم الكتاب لدينا علي حكيم .

«اولین چیزی که خدا خلق فرمود قلم بود؛ پس به قلم فرمان داد بنویس. قلم گفت: چه بنویسم؟ خداوند فرمود: بنویس «وَإِنَّهُ فِي أُمِّ الْكِتَابِ لَدَيْنَا عَلِيٌّ حَكِيمٌ»؛ همانا او در ام الکتاب نزد ما، علیِ حکیم (علیه السلام) است».

القراءات، تالیف سیاری، به تصحیح ایتان کولبرگ و امیرمعزی، صفحه ۱۳۴، حدیث ۵۰۱، چاپ انتشارات دار بریل



1 متاسفانه این بخش از متن کتاب در نسخه خطی از بین رفته و مشخص نیست سیاری از کدام امام نقل کرده است، هر چند مطابق احادیث اهل بیت علیهم السلام، تفاوتی میان سخنان امامان علیهم السلام نیست و سخن همگی بدون هیچ کم و کاستی در واقع سخن خداوند است.

منظور از «کلمات طیب» و «عمل صالح» در قرآن

منظور از «کلمات طیب» و «عمل صالح» در قرآن

حضرت امام حسن عسکری علیه السلام در تفسیر شریف خود روایت کرده‌اند:

١٨٤ - وقال علي بن موسى الرضا عليهما السلام في هذه الآية: « إليه يصعد الكلم الطيب » : قول لا إله إلا الله محمد رسول الله ، وعلي ولي الله ، وخليفة محمد رسول الله حقا ، وخلفاؤه خلفاء الله ، و « العمل الصالح يرفعه » علمه في قلبه بأن هذا الكلام صحيح كما قلته بلساني .

حضرت امام علی بن موسی حضرت رضا علیهما السلام در مورد این آیه که: «به سوی خداوند کلم (کلمات) طیب بالا می‌رود و عمل صالح آن را بالا می‌برد» (سوره فاطر، آیه ۱۰) فرمودند: «کلم طیب این گفته می‌باشد که جز خدای یکتا خدایی نیست، محمد رسول خدا، و علی ولی خدا و جانشین حقیقی محمد فرستاده اوست، و جانشینان او جانشینان خدایند صلوات الله عليهم. و عمل صالح آن را بالا می برد و آن عمل این است که در قلبش معتقد باشد که آنچه را به زبان گفتم صحیح است».

تفسیر امام حسن عسکری علیه السلام، ترجمه فارسی از شیخ روح الله رستمیان دامغانی، جلد ۲، صفحه ۵۵۹، حدیث ۱۸۴، چاپ مجمع ذخائر اسلامی



تاویل الآیات الظاهرة، تالیف سید شرف الدین استرآبادی، صفحه ۴۶۹، چاپ موسسه النشر الاسلامی



البرهان فی تفسیر القرآن، تالیف سید هاشم بحرانی، جلد ۶، صفحه ۳۵۶-۳۵۷، چاپ موسسه الاعلمی للمطبوعات

تفسیر باطنی سوره تین در کلام حضرت امام باقر علیه السلام

تفسیر باطنی سوره تین در کلام حضرت امام باقر علیه السلام

حسن بن محمد بن عبد الله الجعفری به نقل از حضرت امام صادق علیه السلام روایت کرده است:

وقال الباقر (عليه السلام): التين الحسن، والزيتون الحسين، وطور سينين على بن أبي طالب، وهذا البلد الأمين فاطمة الزهراء (سلام الله عليهم أجمعين). أقسم الله - تعالى - بهم لفضلهم وشرفهم وكرامة محمد (صلى الله عليه وآله وسلم) وبمحبته. الحسن والحسين وعلي و فاطمة (سلام الله عليهم أجمعين). وقال النبي (صلى الله عليه وآله وسلم): مثل أهل بيتي كمثل سفينة نوح عليه السلام، من ركب فيها نجا ومن تخلف عنها غرق، والحكمة فيما أقسم الله - تعالى - بهم هو أنهم أفضل العالم وأقسم بفضلهم وشرفهم بأن المؤمن.

حضرت امام باقر علیه السلام فرمودند: منظور از التین [در باطن] حضرت امام حسن، الزیتون حضرت امام حسین، و طور سینین حضرت امیر المومنین علی بن ابی طالب، و البلد الامین حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیهم اجمعین است. خداوند متعال به سبب فضیلت و شرافت آن‌ها و کرامت حضرت محمد صلی الله علیه و آله و دوستی‌اش، به آنان سوگند یاد کرده است. حسن و حسین و علی و فاطمه سلام الله علیهم اجمعین. حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمودند: اهل بیت من، همچون کشتی نوح علیه السلامند که هر کس بر آن سوار شد، نجات یافت و هر کس از آن تخلف کرد، غرق شد. حکمت سوگندی که خداوند به ایشان خورد، این است که آنان برترین مردمند و خداوند به برتری و شرافت آنان سوگند یاد کرده است که مومن، در میان همه مردم، بهترین است.

تفسیر القرآن، منسوب به حضرت امام صادق علیه السلام، به روایت حسن بن محمد بن عبد الله الجعفری، صفحه ۱۳۹a، چاپ موسسه The Open School، Chicago

حضرت امیر المومنین علیه السلام، همان ریسمان محکم الهی مورد تاکید قرآن است

حضرت امیر المومنین علیه السلام، همان ریسمان محکم الهی مورد تاکید قرآن است

جمال الدین یوسف بن حاتم شامی قدس الله روحه الشریف در کتاب شریف الدر النظیم روایت کرده است:

وحدّث سعيد بن جبير ، عن عبد الله بن عبّاس رضي الله عنهما أنّه قال : كنّا مع رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم ومعنا عليّ بن أبي طالب عليه السلام إذ جاء أعرابي فقال : يا رسول الله سمعتك تقول : «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللهِ» [ من ] الذي يعتصم به؟ فضرب النبيّ صلى الله عليه وآله وسلم يده على يد عليّ بن أبي طالب عليهما السلام وقال : بهذا تمسّكوا .

ابن عباس گفت: ما نزد حضرت پیامبر صلی الله علیه و آله نشسته بودیم و حضرت امیر المومنین علیه السلام نیر کنار ما بود که مردی اعرابی وارد شد و گفت: ای پیامبر خدا، شنیده‌ام که می‌گویی: «به ریسمان محکم تمسک بجویید» (سوره آل عمران، آیه ۱۰۳)؛ آن ریسمان محکم چیست که باید به آن متمسک شویم؟! حضرت محمد صلی الله علیه و آله دست حضرت امیر المومنین علیه السلام را گرفت و فرمودند: به این آقا تمسک بجویید.

الدر النظیم فی مناقب الائمة اللهامیم، تالیف جمال الدین یوسف بن حاتم شامی، صفحه ۳۱۰، چاپ موسسه النشر الاسلامی