علت نامیده شده سوره یس (یاسین) به قلب قرآن

علت نامیده شده سوره یس (یاسین) به قلب قرآن

حافظ رجب برسی رضوان الله علیه می‌نویسد:

ثم إن الملك العظيم الرحمن الرحيم، صرّح بهذا الشرف العظيم، في الذكر الحكيم، فقال في السورة التي هي قلب القرآن «يس»، و إنّما سمّيت قلب القرآن لأنّ باطنها محتو على سرّ محمد و علي لمن عرف، فقال سبحانه: يس* وَ الْقُرْآنِ الْحَكِيمِ إِنَّكَ لَمِنَ الْمُرْسَلِينَ‌، و الياء و السين اسم محمد ظاهرا و باطنا، و الياء و السين اسم علي لأن الولاية باطن النبوّة، فقال: يا حبيبي يا محمد بحق اسمك و اسم علي الظاهر و الباطن في الياء و السين، إنّك رسولي بالحق إلى سائر الخلق.

سوره «یس» به این علت قلب قرآن نامیده شده است که باطن آن بیانگر مقام حضرت محمد صلی الله علیه و آله و علی علیه السلام است؛ «يس والقرآن الحكيم إنك لمن المرسلين» (یس: ۱) یاسین! سوگند به قرآن حکمت‌آموز که تو محققا از پیامبران هستی، یا و سین ظاهر و باطن نام پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است و یا و سین نام علی علیه السلام نیز هست زیرا ولایت باطن نبوت می‌شود. در حدیث قدسی آمده است: «ای محبوب من محمد (صلی الله علیه و آله)! سوگند به عظمت نامت و نام ظاهر و باطن علی (علیه السلام) در «یا» و «سین»، که محققا تو پیامبر من به سوی آفریدگانم هستی!»

مشارق انوار الیقین فی حقائق اسرار امیر المومنین علیه السلام، تالیف حافظ رجب برسی، صفحه ۲۲۱، چاپ انتشارات المکتبة الحیدریة



ولایت بهانه خلقت، تالیف حافظ رجب برسی، ترجمه فارسی از سید جلال الدین سیادتی، صفحه ۲۶۳، چاپ انتشارات شاهچراغ علیه السلام

امیر المومنین علی عظیم علیه السلام، افضل الساعات است

امیر المومنین علی عظیم علیه السلام، افضل الساعات است

علی بن ابراهیم قمی قدس سره روایت کرده است:

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ عَلِيٍّ قَالَ حَدَّثَنِي الْحُسَيْنُ بْنُ أَحْمَدَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ هِلَالٍ عَنْ عُمَرَ الْكَلْبِيِّ عَنْ أَبِي الصَّامِتِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع‌ إِنَّ اللَّيْلَ وَ النَّهَارَ اثْنَتَا عَشْرَةَ سَاعَةً- وَ إِنَّ عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ ع أَشْرَفُ سَاعَةٍ مِنِ اثْنَتَيْ عَشْرَةَ سَاعَةً- وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ تَعَالَى‌ بَلْ كَذَّبُوا بِالسَّاعَةِ- وَ أَعْتَدْنا لِمَنْ كَذَّبَ بِالسَّاعَةِ سَعِيراً.

ابو صامت گوید: امام صادق علیه السلام فرمودند: شب و روز هر کدام دوازده ساعت است و امیر المومنین علی علیه السلام بهترین ساعت از آن دوازده ساعت می‌باشد که مراد از ساعت در آیه «كَذَّبُوا بِالسَّاعَةِ وَأَعْتَدْنا لِمَنْ كَذَّبَ بِالسَّاعَةِ سَعِيراً» (بلکه آنان ساعت (امیر المومنین علیه السلام) را تکذیب کردند و ما آتش سوزان دوزخ را بر آن که ساعت را تکذیب کرد آماده کرده‌ایم؛ سوره فرقان، آیه ۱۱) حضرت علی علیه السلام می‌باشد.

تفسیر القمی، تالیف علی بن ابراهیم قمی، جلد ۲، صفحه ۱۱۲، چاپ موسسه دار الکتاب



تفسیر القمی، تالیف علی بن ابراهیم قمی، ترجمه فارسی از جابر رضوانی، جلد ۳، صفحه ۳۴۸، چاپ انتشارات بنی الزهرا علیها السلام



البرهان فی تفسیر القرآن، تالیف سید هاشم بحرانی، جلد ۵، صفحه ۴۳۶، حدیث ۳، چاپ موسسه الاعلمی للمطبوعات



مرحوم علی بن حسن زواره‌ای در ترجمه و شرح این حدیث می‌نویسد:

و علی بن ابراهیم رحمه الله روایت می‌کند از ابی عبد الله عليه السلام که «امیر المومنین صلوات الله عليه ساعتی است از ساعات دوازده[گانه] روز، مثل ساعات شبانه‌روزی که اول روز امامت است». و معاندان همچنانچه قیامت را تکذیب می‌کنند، این ساعت را نیز که منشأ امامت است، تکذیب می.کنند. (منظور مولف این است که تکذیب امیر المومنین علیه السلام مساوی با تکذیب قیامت است.)

ترجمة الخواص، تالیف علی بن حسن زواره‌ای، جلد ۳، صفحه ۶۰۴، چاپ انتشارات علمی و فرهنگی



مرحوم بهاء الدین شریف لاهیجی نیز پس از نقل این حدیث می‌نویسد:

«و آنچه علی بن ابراهیم بعد از نقل این حدیث گفته که «ثم ذكر الدهرية وما أعد لهم فقال بل كذبوا بالساعة» تا آخر مراد اینست که ظاهر آیه ذکر دهریه است و آنچه برای ایشان آماده کرده از عذاب سعیر و باطن این آیت ذکر صنمی قریش و اتباع آن‌هاست که بعضی به حسب ظاهر و گروهی در خفیه به محض عناد امیر المومنین علیه السلام تکذیب سید ابرار صلوات الله علیه و آله کردند».

تفسیر شریف لاهیجی، تالیف بهاء الدین شریف لاهیجی، جلد ۳، صفحه ۳۶۷، چاپ انتشارات علمی

معنی جبت و طاغوت در قرآن

معنی جبت و طاغوت در قرآن

سندی کهن از اشاره به دعای شریف صنمی قریش

ابو المکارم محمود بن محمد حسنی، از علمای امامیه در قرن ششم و هفتم، در تفسیر آیه مشهور به آیه جبت و طاغوت (آیا به کسانی که بهره‌ای اندک از کتاب [قرآن] به آنان داده شده ننگریستی که به «جبت» و «طاغوت» ایمان می‌آورند؟! و در باره کسانی که کافر شده‌اند، می‌گویند: آنان از کسانی که ایمان [به اهل بیت علیهم السلام] آورده اند، هدایت‌شده‌ترند؛ سوره نساء، آیه ۵۱) * می‌نویسد:

«مصنف کتاب گویذ: «جبت» و «طاغوت» اشارتست بِاکابر اهل باطل از منافقان صحابه (ابی بکر و عمر)، چنانکِ امیر المومنین - عليه السلم - در دعاء [صنمی قریش] فرموذه است: «اللهم العن صنمي قريش و جبتيهما»، و آن را شرح کرده‌اند».

دقائق التاویل و حقائق التنزیل، تالیف ابو المکارم حسنی واعظ، صفحه ۶۸، چاپ دفتر نشر میراث مکتوب



* أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيبًا مِنَ الْكِتَابِ يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ وَيَقُولُونَ لِلَّذِينَ كَفَرُوا هَٰؤُلَاءِ أَهْدَىٰ مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا سَبِيلًا.