آیات رد انکار کنندگان رجعت

علی بن ابراهیم قمی رضوان الله علیه عالم و مفسر بزرگ شیعه می‌نویسد:

اما آیات رد انکار کنندگان رجعت مانند:

«ويوم نحشر من كلامة فوجا». ای رسول ما به یاد بیاور امت را در آن روزی که از هر قومی دسته‌ای را به سوی دنیا برگردانیم. (سوره نحل آیه ۶۳)

حماد روایت کرده که امام صادق علیه السلام فرمود: ای حماد مردم در معنای این آیه چه می‌گویند؟ عرض کردم: می‌گویند این آیه مربوط به قیامت است. فرمودند: چنین نیست که آن‌ها می‌گویند این آیه در اثبات رجعت می‌باشد آیا خداوند در روز قیامت یک طایفه از هر قوم و جماعتی را زنده نموده و باقی آن‌ها را رها می‌کند؟ و آیه‌ای که راجع به قیامت می‌باشد این است: «وحشرناهم فلم نغادر منهم احدا» و ما همه را در روز محشر از قبرها برانگیزیم و کسی را ترک ننموده و فرو نگذاریم. (سوره کهف، آیه ۴۵)

مانند: «وحرام على قرية اهلكناها انهم لا يرجعون» مردم هر دیاری را که ما هلاک نمودیم دیگر زندگانی بر آنها حرام است و هرگز به دنیا باز نخواهند گشت. (سوره انبیاء، آیه ۹۵)

امام صادق علیه السلام فرمود: خداوند طایفه‌ای را که مستوجب عذاب شده و هلاک نموده در رجعت باز نمی‌گرداند فقط در قیامت زنده خواهند شد ولی در موقع رجعت مومنین خالص و کافرین خالص و کسانی که به عذاب الهی هلاک نشده‌اند باز خواهند گشت.

عبدالله بن مسکان روایت می‌کند که امام صادق علیه السلام در تفسير آيه «واذ اخذ الله ميثاق النبيين لما آتيتكم من كتاب وحكمة ثم جاءكم رسول مصدق لما معكم لتؤمنن به ولتنصرنه» (سوره آل عمران، آیه ۸۱: چون خداوند از پیغمبران پیمان تبلیغ گرفت در آن موقع که به شما کتاب و حکمت بخشید برای هدایت شما اهل کتاب رسولی از جانب خدا آمد که به راستی کتاب و شریعت شما گواهی می‌داد تا ایمان آورده و او را یاری کنید.) فرمود: خداوند از زمان آدم پیغمبری را مبعوث نکرده مگر آنکه به سوی دنیا برمی‌گرداند و امیر المومنین را یاری می‌نماید و مراد از «لتؤمنن به» یعنی به رسول اکرم صلی الله علیه و آله ايمان می‌آورند و مراد از «ولتنصرنه» یعنی امير المومنین را یاری می‌کنند.

و مانند این آیه زیاد است که خداوند وعده نصرت و رجعت ائمه علیهم السلام را داده و می‌فرماید: «وعد الله الذين آمنوا منكم - ای گروه ائمه - وعملوا الصالحات ليستخلفنهم في الارض كما استخلف الذين من قبلهم وليمكنن لهم دينهم الذي ارتضى لهم وليبدلنهم من بعد خوفهم امنا يعبدونني لا يشركون بى شيئا» (سوره نور، آیه ۵۴: خداوند وعده فرموده به کسانی از شما که به خدا و امام عصر علیهم السلام ایمان آورده و نیکوکار باشند، در زمان ظهور خلافت دهد و به جای امت‌های گذشته حکومت و اقتدار بخشد همانطور که امت‌های نیکوکار جانشین پیشینیان خود شدند و دین پسندیده شما را که اسلام واقعی است بر تمام دنیا مسلط گرداند و به مومنین که از دشمنان در اندیشه و خوف هستند. ایمنی کامل عطا فرماید و مرا بدون هیچ شائبه شرک و ریا به یگانگی پرستش نمایند.) این وعده‌ها برای زمانی است که ائمه را به سوی دنیا برگرداند.

مانند: «ونريد ان نمن على الذين استضعفوا في الارض ونجعلهم ائمة ونجعلهم الوارثين ونمكن لهم في الارض» (سوره قصص، آیه ۴: و ما اراده نمودیم که به آن طوایف ضعیفی که در زمین هستند منت گذارده و آن‌ها را وارث ملک کفار نموده و پیشوایان خلق قرار دهیم.) که تمام این آیات درباره رجعت است.

عمر بن شمر روایت می‌کند که در حضور حضرت امام محمد باقر علیه السلام از جابر بن عبد الله انصاری سخن به میان آمد، حضرت فرمودند: خداوند جابر را رحمت کند که در علم و دانش به مقام بلندی رسید و تأویل این آیه «ان الذي فرض عليك القرآن لرادك إلى معاد» (سوره قصص، آیه ۸۵ : ای رسول ما بدان به طور یقین خدایی که احکام قرآن را بر تو فرض و واجب نموده تو را به جایگاهت بر می‌گرداند.) را می‌دانست و مانند این آیات زیاد است و ما هر یک را در جای خود بیان خواهیم کرد.

تفسیر قمی، تألیف علی بن ابراهیم قمی، با ترجمه فارسی جابر رضوانی، جلد ۱، صفحه ۹۳-۹۵، چاپ انتشارات بنی الزهرا علیهم السلام