تفسیر روایی قرآن

تفسیر و تاویل آیه پنجم و ششم سوره قصص

علی بن حسن زواره‌ای رضوان الله علیه عالم و مفسر بزرگ امامیه می‌نویسد:

و در طریق اهل البیت علیهم السلام روایت کنند که این آیه در شأن مهدی است - علیه السلام - چنانچه در کتب مذکور است که چون حضرت صاحب الزمان متولد شد، در همان دم، فرمودند که: «أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّحِيمِ؛ وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ». و تا آخر خواند و دوازده امام را به ترتیب نام برد و چون به خود رسید، اشارت به موعد خود فرمودند.

و دیگر، خدای تعالی او را و اصحاب وی را پس از آن که ضعیف شمرده باشند، منت نهد و متمکن سازد در تمام زمین _ چه مراد به زمین، جمله روی زمین است _ و او را امام و وارث گرداند. و این اولی است (بر تفاسیر غیرمعصوم)؛ زیرا که مراد به ارض، جنس است که لام تعریف دال است بر آن.

و دیگر آن که امام در حق او حقیقت است و در حق بنی اسرائیل مَجاز. و دیگر، وارث به او لایق است؛ چه خاتم ائمه معصومین علیهم السلام است؛ چنانچه آیه کریمه «وَلَقَدْ كَتَبْنَا في الزَّبُورِ» اشعار به این دارد.

و از امام زین العابدین علیه السلام روایت است که آن حضرت فرمودند که: «به آن خدایی که محمد صلی الله علیه و آله را به حق، به خلق فرستاد که ما اهل بیتیم به منزله موسای پیغمبر علیه السلام و شیعیان ما به منزله شیعیان ایشان و دشمنان ما به مثابه فرعون‌اند و پیروان دشمنان ما به جای اتباع فرعون. پس احوال ما مشابه احوال ایشان است؛ چنانچه ایشان از ضعف به قوت ترقی کردند و دشمنان نگونسار شدند، بعد از مدتی مدید از ما نیز این چنین خواهد شد که حضرت مهدی علیه السلام ظاهر شود و تسخیر تمام بلاد بکند و دشمنان آل محمد را ناچیز گرداند».

ترجمة الخواص، تالیف علی بن حسن زواره‌ای، جلد ۴، صفحه ۵۵-۵۶، چاپ انتشارات علمی و فرهنگی